Laten we bij het begin beginnen: wat is ook alweer een preventiemedewerker? Sinds 1 juli 2005 is elke werkgever verplicht om een preventiemedewerker te hebben. Bij grotere organisaties zal dit een functie zijn. Bij kleinere organisaties zullen de taken van de preventiemedewerker vaak als extra rol belegd worden bij een werknemer. Bij organisaties met maximaal 25 medewerkers mag de directeur de rol van preventiemedewerker op zich nemen.
De preventiemedewerker geeft gevraagd en ongevraagd Arbo-advies aan de organisatie (medewerkers, directie en personeelsvertegenwoordiging). Ook dient de preventiemedewerker betrokken te zijn bij de uitvoering van de RI&E, contact te hebben met de bedrijfsarts en medewerking te verlenen aan het uitvoeren van Arbo-maatregelen. Daarnaast zie je ook nog wel eens dat de preventiemedewerker de rol van vertrouwenspersoon op zich neemt, de ongevallen registratie bijhoudt en betrokken is bij de bedrijfshulpverlening, maar dit zijn geen wettelijke taken.
De Arbowet spreekt overigens niet over een preventiemedewerker, maar over een ‘deskundige werknemer in de zin van de arbeidsomstandighedenwet’. Dat is wel een hele mond vol, dus laten we het vooral bij de gebruikelijke term preventiemedewerker houden. In de Arbowet is te lezen dat preventiemedewerkers ‘niet benadeeld worden in hun positie in het bedrijf’. Hierbij wordt verwezen naar artikel 21 van de Wet op de ondernemingsraden. Dit artikel is gewijd aan de bescherming van OR-leden, waar dus ook de ontslagbescherming mee bedoeld wordt.
De wetgever hecht er dus belang aan om OR-leden en preventiemedewerkers extra te beschermen, omdat ze een belangrijke adviserende taak hebben binnen een organisatie. Als de werkgever niet blij is met bepaalde adviezen, kan dit leiden tot een conflict. Daarom heeft de wetgever bepaald dat een eventueel ontslag van een OR-lid of een preventiemedewerker altijd gewogen moet worden door een kantonrechter. Bij disfunctioneren of bij economische overwegingen zal de kantonrechter mee gaan met de werkgever. Bestaat er echter gerede twijfel? Dan zal de kantonrechter het ontslag niet goedkeuren.
Rechtszaken waarbij een preventiemedewerker aan de rechter vraagt om een ontslag terug te draaien komen niet vaak voor. Op de website www.rechtspraak.nl zijn slechts drie uitspraken te vinden die betrekking hebben op het ontslag van een preventiemedewerker. In alle drie de zaken is de werkgever overigens in het gelijk gesteld. Daarmee is de vraag ‘Mag een preventiemedewerker ontslagen worden?’ duidelijk met JA te beantwoorden, maar je moet als werkgever wel met sterke argumentering komen. Het zal een werkgever niet lukken om een mondige preventiemedewerker de laan uitsturen, alleen omdat hij het niet eens is met de uitgebrachte voorstellen en gegeven adviezen.
